انتظار فرج و آرزو و امید و دلبستن به آینده دو گونه است: انتظاری که سازنده و نگهدارنده است، تعهدآور است، نیرو آفرین و تحرک‌بخش است، به گونه‌ای است که می‌تواند نوعی عادت و حق‌پرستی شمرده شود؛ و انتظاری که گناه است، ویرانگر است، اسارت‌بخش است، فلج کننده است و نوعی ((اباحیگری)) باید محسوب گردد.
این دو نوع انتظار فرج، معلول دو نوع برداشت از ظهور عظیم مهدی موعود است. و این دو نوع برداشت به نوبهٔ خود، از دو نوع بینش دربارهٔ تحولات ئ انقلابات تاریخی ناشی می‌شود. از این‌رو لازم است اندکی دربارهٔ دگرگونیها و تحولات تاریخی به بررسی بپردازیم.
منبع: کتاب قیام و انقلاب مهدی از دیدگاه فلسفهٔ تاریخ نوشته شهید مرتضی مطهّری صفحه 7 و 8.